Theo Lẽ Thật hay theo Truyền Thống
Trần Đình Tâm
Trong lãnh vực tổ chức, điều hành các hoạt động có liên quan đến sự gây dựng và phát triển Hội Thánh (thờ phượng, huấn luyện, giảng dạy, thông công v.v…) Hội Thánh cần tuyệt đối vâng theo các nguyên tắc hướng dẫn trong Tân Ước, Kinh Thánh phải giữ thẩm quyền tối cao vì đơn giản Kinh Thánh là Lời của Đức Chúa Trời ban cho con người để con người vâng theo. Tuy nhiên, trên thực tế, các tổ chức Hội Thánh có thể không tuyệt đối làm theo sự hướng dẫn của Lời Chúa nhưng làm theo những nguyên tắc, điều lệ do con người đặt ra. Chúng ta gọi đó là những hoạt động theo truyền thống chứ không theo lẽ thật.
1. Phân biệt giữa Lẽ Thật và Truyền Thống:
Lẽ Thật (truth) là tất cả những gì Thiên Chúa phán dạy cho loài người qua Kinh Thánh. Qua sự bày tỏ của Kinh Thánh, chúng ta biết được ý muốn của Chúa, chương trình của Chúa cho mỗi cá nhân, cho Hội Thánh và cho toàn thể nhân loại. Trong lãnh vực gây dựng và phát triển Hội Thánh, Kinh Thánh dạy chúng ta học biết được điều nào phải làm, điều nào phải tránh, điều nào không nên làm. Kinh Thánh Tân Ước là mẫu mực để Hội Thánh ngày nay vâng giữ để Hội Thánh mạnh mẽ.
“Quyển sách luật pháp này chớ xa miệng ngươi, hãy suy gẫm ngày và đêm, hầu cho cẩn thận làm theo mọi
điều đã chép ở trong; vì như vậy ngươi mới được may mắn trong con đường mình, và mới được phước.”
(Giô-suê 1:8)Dân Y-sơ-ra-ên khi xưa có sách Luật Pháp Môi-se và họ được phán dạy phải cẩn thận làm theo mọi điều đã chép. Ngày nay chúng ta có thêm Kinh Thánh Tân Ước và chắn chắn Giô-suê 1:8 cũng được áp dụng cho Hội Thánh ngày nay đối với Tân Ước: cẩn thận làm theo mọi điều đã chép trong Tân Ước, vì “Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn, có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình, hầu cho người thuộc về Đức Chúa Trời được trọn vẹn và sắm sẵn để làm mọi việc lành.” (II Ti-mô-thê 3:16,17)
Truyền thống (tradition) là tất cả những gì con người đặt ra và buộc người khác noi theo. Trong Hội Thánh, có những luật lệ, giáo điều, nghi thức v.v… không có trong Kinh Thánh do con người trong tổ chức giáo hội đặt ra, buộc các con cái Chúa và các vị lãnh đạo trong các Hội Thánh phải tuân theo (thuộc cùng hệ phái).
Cần phải xác định cho rõ: Truyền Thống được bàn luận trong bài khảo luận nầy không nhắm vào lãnh vực Tín Lý (vì nhìn cách tổng quát, đa số các hệ phái Tin lành giảng dạy Tín Lý căn bản (basic doctrine) đúng với Kinh Thánh), nhưng ám chỉ về cơ cấu tổ chức Hội Thánh, phương thức điều hành, các quy định thờ phượng trong Hội Thánh.
Có nhiều nghi thức, luật lệ v.v không có nền tảng Thánh Kinh do con người đặt ra và đem áp dụng trong Hội thánh lâu dài từ thế hệ nầy qua thế hệ khác, nên đại đa số con dân Chúa nhầm tưởng rằng đó là lẽ thật, nhưng thật ra họ đang theo truyền thống chứ không theo lẽ thật.
Những người mới tin Chúa, họ vui mừng nhận ơn cứu rỗi qua Hội Thánh (qua công tác truyền giảng Tin Lành), sau đó họ gia nhập Hội Thánh, hòa mình vào các sinh hoạt trong Hội Thánh, vì mới tin Chúa nên họ đương nhiên chấp nhận những luật lệ, giáo điều đã được áp dụng trong Hội Thánh mà không biết rằng mình đang theo truyền thống chứ không phải theo lẽ thật.
Các vị lãnh đạo trong Hội Thánh cũng đã “vô tình” theo truyền thống mà hướng dẫn tín hữu trong Hội Thánh thực hiện một số hoạt động theo hướng truyền thống, do đó các tín hữu trong Hội Thánh cũng giữ theo các truyền thống là chuyện đương nhiên, vì người tín đồ nghe theo người lãnh đạo.
Một số vị lãnh đạo trong Hội Thánh hiểu biết Lời Chúa nên có thể đã phân biệt được điều gì do Kinh Thánh hướng dẫn, điều gì do con người đặt ra thêm vào, nhưng vẫn phải giữ theo truyền thống, vì tự biết mình đang ở trong tổ chức giáo hội vốn theo truyền thống và có bổn phận phải vâng theo điều lệ của tổ chức đó, họ không thể làm khác hơn được! Nếu không chịu phục tùng cấp lãnh đạo, họ sẽ bị khiển trách và sẽ bị khai trừ ra khỏi hệ phái.
Tất nhiên, những người nằm trong ban lãnh đạo cao nhất của một hệ phái là những vị có “thẩm quyền” đặt ra các điều lệ, phổ biến và kiểm soát sự thực thi các điều lệ đó ở các cấp lãnh đạo bên dưới. Do đó, thật vô cùng khó khăn cho tất cả các con cái Chúa trong Hội Thánh có thể phục vụ Chúa một cách hoàn toàn đúng theo sự hướng dẫn của Kinh Thánh.
2. Chúa Jesus dạy về Lẽ Thật và Truyền Thống.
Chúng ta hãy xem Chúa Jesus dạy về Lẽ Thật và Truyền Thống như thế nào khi Chúa đối thoại với người Pha-ri-si. Chúa Jesus kết tội người Pha-ri-si và người Giu-đa đã không giữ điều răn của Chúa nhưng giữ một số điều lệ do con người đặt ra: Như phải rửa tay cho sạch trước khi ăn; người phục vụ Chúa thì không cần hiếu kính cha mẹ v.v… (Mác 7:3,4,11,12).
Chúa Jesus nói:
“Các ngươi bỏ điều răn của Đức Chúa Trời, mà giữ lời truyền khẩu của loài người! (tradition of men)”. (Mác 7:8)
Ngay sau đó Chúa nói thêm:
“Ngài cũng phán cùng họ rằng: Các ngươi bỏ hẳn điều răn của Đức Chúa Trời, đặng giữ theo lời truyền khẩu
của mình (your own tradition)”. (Mác 7:9)Theo bản dịch Kinh Thánh Truyền Thống 1926, hai câu trên dịch là “truyền khẩu” (tradition), các bản Kinh Thánh hiện đại dịch là “truyền thống” hay “tập tục”, chúng ta biết rằng chúng đều có cùng một ý nghĩa.
Căn cứ trên 2 lời Chúa Jesus tuyên bố với người Pha-ri-si, chúng ta ghi nhận có 2 loại truyền thống khác nhau như sau:
+ Truyền thống của loài người (tradition of men) theo Mác 7:8: Là những giáo điều, tập tục, nghi thức mà người Pha-ri-si bắt chước dân ngoại. Ngày nay, với mục đích phát triển Hội Thánh, người ta có thể bắt chước những tập tục, những nguyên tắc tổ chức lãnh đạo, những nguyên tắc phát triển ở bên ngoài Hội Thánh, người ta đem “truyền thống của loài người” áp dụng vào sinh hoạt trong Hội Thánh. Có thể những phương thức đó không có gì xấu hay sai trật với đạo đức Cơ-đốc nhưng nó vẫn không đến từ lẽ thật, nó được lập trên sự khôn ngoan của thế gian, nó do con người trong thế gian đặt ra nên nó không làm vinh hiển Danh Chúa, nó phải bị kể là truyền thống vậy. Phao-lô cảnh báo: “Đừng làm theo đời nầy” (Rô-ma 12:2)
+ Truyền thống của mình (your own tradition) theo Mác 7:9: Là những tập tục không phải từ dân ngoại bang nhưng do chính họ, là những người lãnh đạo tôn giáo (Do Thái Giáo) đặt ra. Hội Thánh ngày nay có những điều lệ, giáo nghi, hiến chương v.v… dù không phải du nhập từ xã hội ngoài đời, nhưng do hệ thống tổ chức Giáo Phái đặt ra, do những vị lãnh đạo hàng đầu giáo phái đặt ra. Nếu những điều luật nầy không có trong Tân Ước thì không phải là lẽ thật, nhưng phải kể là truyền thống vậy.
Và Chúa Jesus nói tiếp với người Giu-đa trong câu 13:
“các ngươi lấy lời truyền khẩu mình lập ra mà bỏ mất lời Đức Chúa Trời. Các ngươi còn làm nhiều việc khác
nữa giống như vậy.”“Những điều khác giống như vậy” là những điều gì? Những nguyên tắc hay luật lệ do con người đặt ra thì muôn hình muôn vẻ, nó thay đổi theo trào lưu xã hội, theo quan điểm con người, nên không cần thiết phải kể ra. Do đó, Chúa Jesus chỉ cần nói “những điều khác giống như vậy” tức là tất cả những gì không có phán dạy trong Tân Ước.
Có giáo hội hoàn toàn bỏ mất Lời Đức Chúa Trời nhưng làm theo những điều luật do giáo hội đặt ra. Cũng có nhiều Hội Thánh ngày nay dù không hoàn toàn bỏ Lời Đức Chúa Trời, nhưng pha trộn (mix) giữa lẽ thật với luật lệ do con người đặt ra. Họ thực hiện ý muốn của Chúa bằng cách làm theo những nguyên tắc của loài người.
3. Giữ truyền thống có gì sai?
Những người lãnh đạo trong các tổ chức Hệ Phái đặt ra những điều luật rồi đem áp đặt trên tổ chức Hội Thánh và buộc mọi người tuân theo và tuyên bố rằng mục đích của các điều luật, hiến chương … là để giữ gìn trật tự, kỹ cương trong Hội Thánh, giúp cho tín hữu đi đúng trong chánh giáo mà không bị lệch lạc. Quan niệm như thế là mặc nhiên cho rằng những sự dạy dỗ của Tân Ước là không đủ để giữ cho Hội Thánh trong trật tự hay kỹ cương!? Những nguyên tắc hướng dẫn của Kinh Thánh chưa đủ nên cần phải bổ sung thêm những luật lệ do con người đặt ra?! Chúng ta biết rõ những sự giáo huấn trong Kinh Thánh là đủ cho Hội Thánh vâng giữ để tăng trưởng mà không cần phải thêm các điều lệ của con người. Hội Thánh nguyên thủy (ký thuật trong sách Công Vụ Các Sứ Đồ) rất mạnh mẽ trong đời sống thuộc linh cá nhân cũng như phát triển về nhân số, vì họ bền lòng giữ lời dạy của các Sứ Đồ, sự thông công lẫn nhau, sự cầu nguyện … mà không phải theo bất cứ luật lệ nào do con người đặt ra.
Khi con người trong tổ chức Hội thánh đặt ra các điều lệ, các điều lệ sẽ trói buộc con người, người ta sẽ bị lệ thuộc vào các điều lệ do chính mình đặt ra. Hậu quả là, thay vì theo đuổi mục đích chính yếu là phục vụ Chúa và làm vinh hiển Danh Chúa, người ta hướng sự phục vụ vào tổ chức Hệ Phái và làm rạng danh tổ chức.
Các sinh hoạt trong Hội Thánh ngày nay không giống như Hội Thánh đầu tiên. Nhìn cách tổng quát, đa số Hội Thánh ngày nay không phát triển mạnh mẽ như đáng phải có: đời sống tâm linh của đa số tín đồ nguội lạnh; các mặt sinh hoạt và thờ phượng Chúa mang nặng nghi lễ hay hình thức chứ không có chiều sâu thuộc linh; hệ thống lãnh đạo phân quyền tạo thành giai cấp trong Hội Thánh; đề cao cá nhân lẫn nhau; chú trọng đến học vị, bằng cấp hơn ân tứ thuộc linh do Đức Thánh Linh ban cho (trái ngược với Xa-cha-ri 4:6); sự lạm quyền của một số cấp lãnh đạo; sự giảng dạy từ tòa giảng dù có đúng về mặt tín lý nhưng rất khô khan vì mang tính giáo điều; thiếu sự hiệp một chân thật hoặc chia rẽ giữa các hệ phái; thiếu sự tương trợ giữa các Hội Thánh cùng hệ phái, đó là chưa kể nhiều chuyện tiêu cực gây cớ vấp phạm cho nhiều người đã từng xãy ra trong các Hội Thánh thuộc mọi hệ phái.
Hội Thánh của Đức Chúa Trời không giống như các tổ chức thế gian, nhưng là thân thể thuộc linh của Chúa Jesus. Vì vậy, các nguyên tắc để gây dựng và phát triển Hội Thánh phải là các nguyên tắc thuộc linh đã được hướng dẫn trong Tân Ước. Người ta không cần phải đặt thêm các luật lệ hay bắt chước những nguyên tắc của người thế gian.
Phải chăng Hội Thánh ngày nay không tuyệt đối vâng giữ Lời Chúa dạy trong Tân Ước, mà thêm vào nhiều luật lệ do con người đặt ra và buộc các Hội Thánh địa phương trực thuộc phải tuân giữ, và phải chăng đó là một trong các nguyên nhân khiến Hội Thánh ngày nay không thể lớn mạnh như đáng phải có?
Tháng 7, 2015
tamtran1561@yahoo.com
